David Kirby - historia, która na zawsze zmieniła podejście do AIDS

Są takie wydarzenia, zdjęcia, które nagle zmieniają nasz światopogląd, dają spojrzenie na pewne sprawy z innej perspektywy. Takim momentem była śmierć Davida Kirby'ego, chorego na AIDS. Miało to miejsce w czasach, gdy choroba ta była zupełnie inaczej postrzegana niż dziś. 

fot. Therese Frare

Przez całe lata 80. HIV oraz AIDS traktowano jako karę, coś przeznaczonego dla narkomanów i homoseksualistów. Osoby chore skazywane były na ostracyzm, wykluczenie. Często rodziny wyrzekały się swych bliskich będących nosicielami. Niestety z roku na rok chorych przybywało, a co za tym idzie także i ofiar śmiertelnych. Mimo pierwszych optymistycznych prognoz stworzenia szczepionki w ciągu dwóch lat, do dziś takowej nie wynaleziono, a na całym świecie nadal sporo osób umiera na tę straszliwą chorobę. Opinia społeczna inaczej dopiero zaczęła spoglądać na to zjawisko, kiedy Magic Johnson, koszykarz NBA, przyznał się do bycia zarażonym wirusem HIV. Rok wcześniej doszło jednak do innego przełomowego wydarzenia.

W grudniu 1990 roku magazyn LIFE opublikował zdjęcie autorstwa Therese Frare, prezentujące ostatnie chwile 32-letniego Davida Kirby'ego. Fotografia została wykonana w kwietniu tego samego roku w Columbus, w hospicjum dla chorych na AIDS. Od razu stała się jedną z ikon tej choroby oraz przyczyniła się do zmiany w społecznym myśleniu.

Therese Frare na początku 1990 roku będąc studentką Uniwersytetu w Ohio, zaczęła pracować jako wolontariusz w hospicjum. Poznała tam Petę, który jako osoba biseksualna i zakażona zajmował się chorymi pacjentami. Dzięki niemu poznała właśnie Davida. Na początku lat 80. był on aktywistą społecznym na rzecz osób homoseksualnych. Z tego też powodu zerwał kontakt z rodziną. Kiedy jednak dowiedział się, że jest nosicielem wirusa, odnowił relacje. Zapytał się swych rodziców, czy może wrócić do domu, gdyż chciał umrzeć w otoczeniu bliskich. 

W dniu śmierci Davida, przyjechałam z wizytą do Pety. Zaprowadził mnie wtedy do niego. Zostałam jednak na zewnątrz, aby nie przeszkadzać rodzinie. W pewnym momencie podeszła do mnie jego mama i spytała, czy nie zrobię zdjęć osobom, które przyszły pożegnać jej syna. Weszłam do pokoju i zatrzymałam się w rogu. Przez ten czas cicho fotografowałam te wydarzenia. Po wszystkim zdałam sobie sprawę, że byłam świadkiem naprawdę czegoś niezwykłego. Gdy spytałam kiedyś Davida, czy mogę zrobić mu zdjęcia, odpowiedział, że nie ma sprawy, dopóki nie będą one robione dla zysku. Nigdy nie wzięłam za nie żadnych pieniędzy. 

Jest to niezwykle poruszający i przejmujący obraz. Widok zrozpaczonego ojca żegnającego się ze swym synem to coś, czego nie powinno się nikomu życzyć. Jest to straszne zwieńczenie niebywałego okresu, w którym rodzice Davida musieli być świadkami wyniszczenia ich syna. Zdjęcie to pokazuje tragedię osób chorych na AIDS, które poddawane są ogromnemu cierpieniu. Ciało Davida, a raczej to, co z niego zostało, wraz z zrozpaczonym ojcem nasuwa mi na myśl biblijne obrazy, zwłaszcza mękę Chrystusa. Na ironię zakrawa fakt, że współczesna pieta dotyczy osób piętnowanych przez kościół. 

2 lata później przyszedł też i czas na Petę. Rodzina Davida w dowód wdzięczności za okazaną pomoc swemu synowi towarzyszyła jego koledze do ostatnich chwil. Zdjęcie Frare bardzo szybko wywołało ogromne poruszenie w społeczeństwie. Szacuje się, że do dziś zobaczyło je ponad miliard osób. Dzięki niemu wiele osób zmieniło swe nastawienie do tej choroby, a także zdecydowało zrobić sobie test na obecność wirusa. W 1991 roku zdjęcie to zostało nagrodzone w konkursie World Press Photo. 

W 1992 roku firma Benetton za zgodą rodziny wykorzystała podkoloryzowaną wersję fotografii do swej kampanii reklamowej, co spotkało się z krytyką ze strony środowisk katolickich (zawsze musi być jakieś ale) oraz środowiska LGBT.  

fot. 2-5. Therese Frare

Źródła:

http://time.com/3503000/behind-the-picture-the-photo-that-changed-the-face-of-aids/#1

http://wyborcza.pl/alehistoria/1,121681,20003147,zycie-w-czasach-aids-historia-plagi.html

http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,8173332,Zdjecie__ktore_zmienilo_obraz_AIDS__Magazyn_LIFE_przypomina.html

http://rarehistoricalphotos.com/father-son-deathbed-david-kirby-1989/