Zazwyczaj działania wojenne oparte są na statystykach, ile osób zginęło, zostało rannych. Tymczasem od lat poważnym problemem jest oddziaływanie takich wydarzeń na ludzką psychikę. Tyczy się to szczególnie dzieci. Przykładem tego może być portret dziewczynki o imieniu Teresa, który został wykonany w 1948 roku.
 |
| fot. David Seymour |
Polska jak i wschodnia część Europy niezwykle ucierpiały w wyniku działań wojennych. Miliony osób zginęło, dziesiątki zostały rannych, a ogromna ilość ludności doświadczyła traumy. Na naszych ziemiach po 1945 roku znalazły się dziesiątki tysięcy sierot, które nie miały nie tylko żadnego z rodziców, lecz też członków rodziny. Polskie sierocińce i ośrodki wychowawcze zapełniły się dziećmi w różnym wieku. Część z nich znajdowano na ulicach, w obozach. Wiele z nich zarówno pod względem intelektualnym jak i fizycznym znacząco różniło się od rówieśników.
Niedługo po wojnie znany fotograf, David Seymour rozpoczął swą podróż po Europie Wschodniej. Ten urodzony w rodzinie polskich Żydów mężczyzna pracujący dla UNESCO, postawił sobie za cel dokumentowanie wpływu wojny na dziecięcą psychikę. W 1948 roku trafił do ośrodka dla dzieci w Warszawie. Było to specjalne miejsce, w jakim ulokowano dzieci pochodzące z obozów koncentracyjnych. Zadaniem dziewczynki o imieniu Teresa było narysowanie na tablicy tego, co kojarzy jej się ze słowem "dom".
Kilkuletnia dziewczynka wychowała się w obozie koncentracyjnym i cudem przeżyła do momentu wyzwolenia. Mimo upływu 3 lat nadal widać, jak wielkie zniszczenia w jej głowie zostały dokonane przez wojnę. Uderza nie tylko chaotyczny rysunek czegoś, co ma przedstawiać dom, lecz sam wyraz twarzy Tereski. Lęk miesza się tutaj ze złością, zagubieniem. Jej oczy wyglądają niczym ze zdjęć wielu żołnierzy, którzy również przeżyli wojenną traumę. Na pewno nie są to oczy małej dziewczynki. Dodatkowo widać przemiany fizyczne, które ją dotknęły w czasie wojny.
Niedawno przeprowadzono poszukiwania, dzięki którym ustalono tożsamość dziewczynki. Więcej na ten temat można przeczytać w tym artykule.
Źródła:
http://rarehistoricalphotos.com/girl-concentration-camp-disturbed-children-1948/
http://www.swiatobrazu.pl/100-najwazniejszych-zdjec-swiata-david-chim-seymour-mala-tereska-z-polski-21084.html
Czy wiadomo coś o jej dalszym życiu?
OdpowiedzUsuńNiestety nie znalazłem żadnych informacji o jej dalszych losach.
UsuńDzisiaj opublikowano artykuł o tym, że odnaleziono rodzinę tej dziewczynki. Podczas bombardowania getta, gdy miała chyba 4 lata, została ranna w głowę, co uszkodziło jej układ nerwowy i prawa strona ciała była nie do końca sprawna. Umysłowo też się to na niej odbiło, bo jej po latach odnaleziony brat opowiadał, jak się zachowywała - szarpała go za włosy, dokuczała zabierając kredki i kartki, bo rysowanie było jej ulubionym zajęciem. W późniejszym życiu przebywała w szpitalach psychiatrycznych, w jednym z nich zmarła.
UsuńHej,
OdpowiedzUsuńDowiedziałem się o tym zdjęciu niedawno i nie daje mi spokoju. Poszukałem trochę w Internecie na ten temat i niewiele wiadomo o tej dziewczynce prócz tego, że ma na imię Tereska. Niemiecka organizacja charytatywna "Tereska" przyjęła jej imię za nazwę w celu oddania jej hołdu. Wedle ich stronie chcieliby zidentyfikować tę dziewczynkę i ją odnaleźć. ( http://www.tereska.de/en/about/tereska/ ). Wysłałem do nich e-maila z pytaniem czy dostali jakiekolwiek informacje, jeśli nie mają nic to myślałem o próbie rozpowszechnieniu tej fotografii w Polsce, nie wygląda na to aby ktokolwiek robił to wcześniej. (przy próbie znalezienia źródeł w Polsce google wyrzuciło mnie na tę stronę).
Jeśli ktokolwiek chciałby się dołączyć to proszę o maila na Patryk(małpa)herbacianyplecak(kropka)pl .
Pozdrawiam,
Patryk Grażewicz (możecie mnie też znaleźć na fb).
Rozszyfrowano zagadkę dziewczynki ze zdjęcia
OdpowiedzUsuńhttp://www.rp.pl/Plus-Minus/303309935-Tereska-Rozwiazujemy-zagadke-slynnego-zdjecia.html
W świetle tego jak naprawdę wyglądała historia tej dziewczynki sensu nabiera stworzony przez nią rysunek domu - w czasie ucieczki jej dom został zrównany z ziemią, zginęła w nim jej babcia, która wróciła po pozostawioną cenną biżuterię. Być może to co odczytujemy jako bazgroły to po prostu obraz obróconego w gruz domu rodzinnego, który utkwił wtedy w pamięci kilkuletniego dziecka.
OdpowiedzUsuń